بهترین مرکز مشاوره تحصیلی در  اصفهات خانه امید علویجه

برای دریافت کارنامه نهایی آزمون های

سراسری ، مرحله ای و جامع سازمان سنجش

به ادامه مطلب مراجعه نمائید .

مشاوره تحصیلی انلاین 

 یکی از مشکلاتی که دانش آموزای خوبمون دارن اینه که همیشه میگن با اینکه بلد بودم ولی بازم توی آزمون سوالا رو غلط زدم و  کم کردن اشتباهات در آزمون بازم محقق نشد.

خب اینجا پدیده ای مطرح میشه به اسم توهم بلد بودن ! میخوایم یه توضیح مختصر راجع بهش بدیم:

 کم کردن اشتباهات در آزمون

نمره منفی و تأثیر پاسخ های نادرست در تست زنی تاکنون بارها از طرف دوستان، والدین، معلمان و … به شما توصیه شده که: «توی کنکور اگر جواب سوالی را بلد نیستی، شانسی جواب نده" نمی دانم شاید این توصیه را می دانید یا نه. در هر دو حالت به شما پیشنهاد می کنم که مطالب زیر را بخوانید. علت این که به شما می گویند، در کنکور به سوالات شانسی جواب نده این است که آزمون ورودی دانشگاه ها نمره منفی دارد. نمره منفی یعنی چه؟ نمره منفی یعنی این که اگر داوطلبی به یک تست پاسخ نادرست بدهد، این پاسخ نادرست سبب کاهش نمره ی او می شود. حال با هم مقدار نمره ای که کم می شود و چگونگی تأثیر آن را بررسی می کنیم. قانون کلی تأثیر پاسخ های نادرست این است که هر سه پاسخ نادرست، یک پاسخ درست را از بین می برد و درصد پاسخ گویی به سوالات را پایین می آورد. فرض کنید که داوطلبی در یکی از آزمونهای موسسه مبتکران، در درس ادبیات فارسی که 20 سوال داشته است، به تمام سوالات پاسخ داده است او به10 سوال پاسخ درست و به 10 سوال دیگر پاسخ نادرست داده است.نمره خام این داوطلب در درس ادبیات فارسی 33/33 % می شود. داوطلب دیگری را فرض کنید که در همان آزمون و در همان درس (ادبیات فارسی) از 20 سوال فقط به 10 سوال پاسخ داده و هر 10 پاسخ او درست می باشد و پاسخ نادرستی نداشته است. ببینیم نمره اکتسابی او چند می شود.نمره ی خام این داوطلب 50% شده است که حدود17 درصد بیشتر از نمره ی داوطلب اول است راهکار 1-اگر در تستی هیچ یک از گزینه ها را نتوانستید حذف کنید و به طور شانسی بخواهید به آن پاسخ دهید، احتمال انتخاب گزینه ی صحیح 4/1 است یعنی 25 درصد و 25 درصد، براساس قانون احتمالات، برای این که به جواب درست رسیده باشید، شانس بسیار کمی محسوب می شود. بنابراین بهتر است، به این تست پاسخ ندهید و به سراغ تست بعدی بروید. 2-اگر در تستی با توجه به معلومات و دانش تان توانستید یک گزینه را حذف کنید و بخواهید بین سه گزینه باقی مانده به طور شانسی، یکی را انتخاب کنید، احتمال انتخاب گزینه درست، 3/1 می باشد. یعنی حدود33 درصد که بهتر است به چنین تستی نیز پاسخ ندهید. اگر در تستی مطمئن شدید که دو تا از گزینه ها حتماً اشتباه است در صورتی که بخواهید پاسخ درست را به طور تصادفی مشخص کنید. شانس شما 2/1 یا 50 درصد می باشد که احتمال خوبی است. بنابراین در این موارد یکی از دو گزینه باقی مانده را انتخاب کنید. در انتخاب آن دقت کنید. اولین گزینه ای که به نظرتان درست آمد را علامت بزنید. لازم به ذکر است که چنین عددی بسیار کم پیش می آید، بنابراین نباید به این امید باشید که با دانستن این روش در تست زنی معجزه خواهید کرد. ممکن است در بین 100 سوال یک یا دو مورد این چنینی برای شما پیش بیاید، پس بهتر است به فکر مطالعه و یادگیری عمیق مطالب درسی باشید. قابل توجه کنکوری های عزیز: سازمان سنجش اعلام کرده است، هر داوطلبی که بتواند در کنکور به نیمی از سوالات در تمامی دروس پاسخ صحیح بدهد در یکی از رشته های دانشگاهی روزانه پذیرفته خواهد شد. پس: 1-وسواس نداشته باشید که حتماً به تمام سوالات پاسخ دهید. 2-به هیچ عنوان گزینه ای را تصادفی انتخاب نکنید.

چگونه درس بخوانیم و مطالعه کنیم؟ 20 نکته برای بیست شدن


1ـ همیشه تکالیف خود را در یک دفترچه ی مخصوص یادداشت کنید یا طرح یادداشت همراه کتاب را اجرا نمایید .
2ـ محیط آرام را انتخاب کنید و همیشه در یک مکان ثابت مطالعه کنید . و محیط از نظر نور و گرما مناسب باشد.  
3ـ زمان و مکان و مدت مطالعه در طول روز مشخص باشد . و مدت زمانی را که برای  مطالعه یک کتاب صرف می کنید ، با مداد در بالای صفحه بنویسید.
4ـ  از خم شدن روی کتاب و دفتر خود داری کنید.
5 ـ مطالعه و مرور را قبل از امتحان انجام دهید نه شب امتحان .
6 ـ مطالعه ی مداوم باعث خستگی می شود پس اندکی هم استراحت لازم است.
7ـ درس هر روز را همان روز بخوانید و تکالیف و تمرین های آن را همان روز بنویسید و جواب دهید .(رمز اصلی موفقیت در درس و مدرسه)
8ـ رمز شاگرد اول شدن:   علاوه بر انجام نکته ی بالا ، باید که همیشه یک درس از معلم جلوتر باشید .
9ـ زیر مطالب مهم ، هنگام مطالعه خط بکشید یا علامت پرانتز بگذارید و یا مطالب مهم را در برگه یا دفتری یادداشت نمایید.  
10ـ  در طول امتحانات به اندازه ی کافی استراحت کنید .غذای مناسب بخورید و از بیدار خوابی بپرهیزید .
11ـ در هر درسی آن چه را که خود، خوب یاد گرفته اید به دیگران یاد بدهید تا هم پی به اشکال های خود ببرید و هم آن مطلب را خوب یاد بگیرید و فراموش نکنید که پرسیدن عیب نیست ، ندانستن عیب است .
12ـ ورقه های امتحانی خود را دور نریزید و شب های امتحان آن ها را مرور کرده و اشتباه های خود را اصلاح نمایید و خوب یاد بگیرید.
13 ـ توجه به محتوای کتاب و مطالب دفتر و نوشته های جنبی ، در آمادگی برای امتحان موثر است.
14 ـ در جلسه ی امتحان ، پس از دریافت برگه ، ابتدا نگاهی کلی به همه ی سوال ها نمایید و بعد شروع به پاسخ دادن کنید و از همه مهم تر این که اول سوال هایی را پاسخ دهید ، که جواب آن ها را می دانید و راحت تر است .
15ـ اعتماد به نفس و آرامش نقش مهمی در موفقیت دارد .
16ـ اگر بخواهید بهترین مطالب را از کتاب به دست بیاورید ، لازم است یک ربع ساعت را در خواندن و سه ربع ساعت را در درک کردن و سه ربع دیگر ساعت را به فکر کردن در اطراف آن چه خوانده شده است ، صرف کنید .
17ـ قبل از مطالعه وضو بگیرید ، نیت کنیدکه می خواهید درس فارسی یا عربی یا هر درس دیگر بخوانید و درس را با نام و یاد خدا شروع کنید .
18- برای یادگیری فرمول ها و نکات مهم می توانید از روش (( نبین و از بر کن )) استفاده کنید. به این صورت که ابتدا آن فرمول یا نکته‌ی مهم یا عبارتی را که می  خواهید از بر کنید . در برگه ای نوشته به مدت یک تا دو دقیقه به آن خوب نگاه کنید . سپس چشم های خود را بسته و با دست های خالی (بدون خود کار و مداد ) چهار مرتبه از آن روی هوا بنویسید . با این روش ، همه ی مطالب به طور مستقیم وارد حافظه‌ی بلند مدت شما شده و خیلی دیر فراموش می کنید . (در روز های بعد اگر آن مطالب به یاد شما آمد آن ها را همان طور که گفته شد ، تمرین و تکرار کنید تا برای همیشه ثبت شود و هرگز فراموش نکنید.)
19- برنامه‌ی درسی شبکه‌ی آموزشی تلویزیون را پیدا و بررسی کنید و ببینید که درس‌های مورد نظر شما را در چه روزها و ساعت‌هایی پخش می‌کند . آن را خوب نگاه کنید. بدون شک مفید فایده واقع خواهد شد . (کلاس خصوصی رایگان ) . و فهرست برنامه ها ی شبکه ی آموزش را ، در شبکه ی پیام نما ، صفحه ی 847بیابید.
20ـ آخرین و مهمترین نکته در یادگیری علم و دانش این که : خدا را هرگز فراموش نکنید و هر کاری را که می خواهید آغاز کنید با نام و یاد خدا باشد و خداوند شما را در ادامة راه یادگیری بهتر یاری می کند . خدای را نیز شکر و سپاس گزار باشید چرا که : شکر نعمت ، نعمتت افزون کند با آرزوی موفقیت و سربلندی برای شما خوبان و باقی بقایتان

پیشنهادهای هنگام مطالعه :
دانش آموز عزیز لطفا هنگام مطالعه  به موارد زیر توجه داشته باشید .
1- هدف  2- اعتماد  3- برنامه ریزی  4- خونسردی   5- علاقه  6- تفکر و اندیشه مثبت   7- احساس رضامندی   8- تمرکز حواس   9- طبقه بندی مطالب   10 - فهمیدن مطالب 1۱ - فعال بودن   12- فشار نیاوردن به حافظه   13- اجتناب از مطالعه اجباری 14- استراحت مطلق پس از مطالعه علمی  15-فهمیدن مطالب و خلاصه برداری  16- تکرار 17- تحرک و ورزش    18- مکان مطالعه    19- نور و حرارت مکان مطالعه   20 - زمان مطالعه 21- مطالعه هنگام شب قبل از خواب و صبح زود    22- وضعیت بدن در هنگام مطالعه 23- یادداشت برداری و خلاصه نویسی    24- تندخوانی     25- حداکثر استفاده از تجربیات     26- برقراری پیوند بین مطالب آموخته شده   27- تصویر سازی ذهنی و تجسم عینی    28- خط کشیدن زیر عبارات مهم    29- بیان مطالب     30- دقت کافی برای مطالعه31- از بر خواندن    32- برگه نکته ها    33- استفاده از نقشه ها و تصاویر34- تقسیم مطالب  35- تمرکز نیرو   36- تغذیه مناسب  ( غذا و اکسیژن  )  37- عدم استفاده از دخانیات 38- سلامت و آرامش ذهنی و عاطفی
  39ـ هر  روز یک صفحه قرآن با معنی بخوانید.
40ـ هنگام مطالعه با وضو باشید و قبل از مطالعه یک بار آیه الکرسی را بخوانید.
ــــــــــــــــــــــــــــــ
خوبی کنید همانطور که خدا به شما خوبی کرده است.  قرآن کریم - سوره قصص - آیه77
*نهج البلاغه:آن که پاداش الهی راباوردارد؛دربخشش سخاوتمنداست.
*برای پخته شدن کافیست که هنگام عصبانیت از کوره درنروید .
*همیشه بهترین راه را برای پیمودن می بینیم اما فقط راهی را می پیماییم که به آن عادت کرده ایم.((پائولو کوئلیو))
*هیچ کس آن قدر فقیر نیست که نتواند لبخندی به کسی ببخشد و هیچ کس آن قدر ثروتمند نیست که به لبخندی نیاز نداشته باشد.
*آدمی اگر فقط بخواهد خوشبخت باشد به زودی موفق می گردد، ولی او می خواهد خوشبخت تر از دیگران باشد و این مشکل است. زیرا او دیگران را خوشبخت تر از آن چه هستند تصور می کند.
*ساده ترین کار جهان این است که خود باشی و دشوارترین کارجهان این است که کسی باشی که دیگران می خواهند.
*کائنات وقتی فهمید که شما مصمم در رسیدن به هدفتان هستید ، علائم و راه های رسیدن به هدف را به شما نشان می دهد.
*مثل یک پادشاه صبحانه بخورید، مثل یک شاهزاده ناهار و مثل یک گدا شام بخورید.
*زندگی شما می‌تواند به زیبایی رویاهایتان باشد. فقط باید باور داشته باشید که می‌توانید کارهای ساده‌ای انجام دهید
*این که دیگران راجع به شما چه فکری می‌کنند، به شما مربوط نیست.
* چند روزی که در این خانه تن مهمانی          با ادب باش که خاصیت مهمان ادب است.
* صد بار بدی کردی و دیدی ثمرش را        نیکی چه بدی داشت که یک بار نکردی؟

 

در این مطلب تلاش شده تا آن پندهای کوچک را به شما که نقش والدین دانش آموزان را برعهده دارید، یادآوری کرده تا فرزندانتان بتوانند در تحصیل خود موفقیت های بزرگی را به دست آورند.

مدرسه برای افراد بیشماری تداعی کننده خاطرات خوب و زیبایی است که در هر سنی یادآوری آن ها برایشان لحظات شیرینی را می سازد. آیا به عنوان والدین یک دانش آموز می دانید چگونه می توانید به فرندانتان در راه کسب علم و دانش بهتر و بیشتر کمک کنید که در آینده خاطرات زیبا و خوبی از دوران مدرسه اش در ذهن داشته باشد. برای اینکه بتوانید به بهترین حالت به فرزندتان کمک کنید باید کاری کنید تا موفق باشند و برای این کار با نکات کوچک می توانید موفقیت های بزرگی را برای آنها بسازید.

 در این مطلب تلاش شده تا آن پندهای کوچک را به شما که نقش والدین دانش آموزان را برعهده دارید، یادآوری کرده تا فرزندانتان بتوانند در تحصیل خود موفقیت های بزرگی را به دست آورند.
 
نسبت به مدرسه برداشت مثبتی داشته باشید
 وقتی پدر می گوید: «من همیشه به مدرسه علاقه مند بوده ام، مطالبی که در مدرسه یاد گرفته ام در فهمیدن مسائل مربوط به زندگی و کارم کمک زیادی به من کردند»; غیرمستقیم به فرزندان خود کمک می کند تا احساس مثبتی نسبت به مدرسه کسب کنند. زمانی که مادر می گوید: «بگذار مسائل و تکالیف درسی تو را ببینم، شاید در فهم سوالات بتوانم کمکت کنم.» چیزی بیش از کمک به کودک عرضه می کند. او در حقیقت می گوید: «این مهم است که تو باید خودت آن را انجام بدهی، لیکن من کمک خواهم کرد تا کاری را که باید انجام دهی، خوب بفهمی.»

 نقش معلم را برایش ایفا نکنید
لازم است همگام با رشد کودک، نقش والدین و معلمان از یکدیگر مشخص شود. این بدان معنا نیست که خود را از آموزش به کودک منع کنیم بلکه از ایفاکردن نقش معلم خودداری کنیم. چنانچه خواسته شما از فرزندتان بیش از حد باشد و همه چیز حالت تربیتی و آموزشی داشته باشد، قطعا این خطر وجود دارد که او را نسبت به هر گونه یادگیری دلزده کنید. علاوه بر آن، در رابطه پدر و مادر- فرزندی، رابطه عاطفی از اهمیت بسیارزیادی برخوردار است. پدر یا مادر می‌خواهند آمال و آرزوهای خود یا روند دوران تحصیلی خودشان را در مورد دختر یا پسرشان پیاده کنند. فرزند برای آنکه نسبت به پدر و مادر و معلمش «وفادار»بماند، سعی می‌کند خواسته آنان را عملی کند و در این‌صورت احتمال دارد دچار تعارض شود.

 اهداف مشخصی را با او تعیین کنید
موفقیت تحصیلی کودک شامل «قراردادی» است که بین او و والدینش گذاشته می‌شود و بر مبنای اهدافی مشخص و قابل‌دسترس است؛ مثلا «در این ساعت باید کارهایت را انجام داده باشی»، «قبل از اینکه دوباره بهت سر بزنم، باید برنامه‌ای بریزی و نوشتنی‌هایت را نوشته باشی»، «قبل از پایان 3ماه، در این درس باید پیشرفت کرده باشی» و... موعد مقرری که هریک از طرفین باید آن‌را رعایت کنند کمک می‌کند تا کودک کنترل زمان را یاد بگیرد و کارش را به‌طور سازنده و با انگیزه دنبال کند.

درس خواندن را برایش معنادارکنید
برای آنکه کودک برای درس خواندن انگیزه داشته باشد و احساس مسئولیت کند باید درک کند که برای پدر و مادرش درس نمی‌خواند بلکه این کار را برای خودش انجام می‌دهد تا به هدفی شخصی دست یابد. همچنین او باید قادر باشد بین زندگی کنونی‌‌اش به‌عنوان دانش‌آموز و زندگی آینده‌‌اش به‌عنوان فردی بزرگسال ارتباط ایجاد کند و از کودکی برنامه یا رۆیای شغل آینده‌‌اش را در ذهن بپروراند. «می‌خواهی یک دامپزشک بشوی؟ درس علوم خیلی برایت مهم است»، «یک خبرنگار بزرگ؟ یادگیری زبان‌های خارجی به تو کمک می‌کند»... البته این بدان معنا نیست که او را دربند برنامه‌ای دست نیافتنی و غیرعینی کنید بلکه به او کمک کنید تا به تلاش‌هایی که مدرسه از او می‌خواهد، معنا ببخشد.

 به او یاد دهید زمان را اداره کند
اغلب بچه‌ها وقتی عادت می‌کنند تکالیفشان را به‌طور نامنظم انجام دهند، عاجز می‌شوند. ازاین رو باید خیلی زود به آنها ریتم منظم کاری داد. وقتی کودک از مدرسه به خانه برمی‌گردد، چه زمانی بیشتر احساس راحتی می‌کند تا تکالیفش را انجام دهد؟ با درنظر گرفتن علائق او و محدودیت‌های خانواده، یک ساعت مشخص را برایش تعیین کنید. بدین‌ترتیب کودکی که از همان کلاس اول هر روز بعد از خوردن عصرانه به خواندن عادت کند، بعد‌ها نیز راحت‌تر می‌تواند وقت بیشتری را به‌‌طور منظم به انجام تکالیف مدرسه‌‌اش اختصاص دهد.
 
فرزند خود را در مسیر موفقیت قرار دهید
کودکان نیز مانند بزرگسالان، در اثر موفقیت های متناوب به موفقیت خو می گیرند. آنها به خود اطمینان پیدا کرده و از خویشتن انتظار موفقیت دارند. اینگونه کودکان در مدرسه موفق و در خانه شاد و مسرور هستند. شکست نیز شکست های بعدی را به دنبال دارد. کودکان به موفقیت های روزانه احتیاج دارند. آنها باید آگاهی یابند که والدینشان از موفقیت آنها اطلاع حاصل کرده و به وجودشان افتخار می کنند. والدین باید به کودکان بفهمانند که موفقیت یک رویای دور و غیرقابل دسترس نیست، بلکه موفقیت درزمان حال هم موجود و ممکن است.

تمرکز حواس
کودکان باید حواس خود را متمرکز کنند. هر بار که کودک به تلاش خود برای یافتن پاسخ ادامه دهد، توانایی او فزونی می یابد. یعنی به تفکر مداوم و اصرار در تفکر عادت می کند.

والدین باید کودکان خود را به این روش تشویق کنند که هنگام کار، به کار و هنگام بازی به بازی کردن بپردازند. این روش برای زندگی روش خوبی است.

  ترس از شکست را کاهش دهید
وقتی به کودک مسئولیت خیلی زیاد بدهید، نگرانی او گسترش می یابد. اگر مسئولیت خواسته شده از کودک بسیار اندک باشد، کودک وابسته و تابع بار می آید. بین این دو، یک محوطه وسیع و پهناوری وجود دارد که کودکان در آن شاد، موفق و آرام می باشند. این همان روابطی است که والدین باید برای دست یافتن به آن کوشش کنند. والدین دراعمال کنترل وانضباط باید تا جایی پیش روند که کودکان اخذ تصمیم را فرابگیریند. همزمان با این، کودکان باید مسئولیت تمیزی، نظافت و نگهداری از اتاق و وسائل شخصی خویش را به عهده بگیرند.
 
کمک کنید تا فرزندان شما مرکز توجه خود را گسترش دهند
 انسان هرچه بیشتر بداند، نیازمندی و گرایش او به دانستن بیشتر می شود. تکمیل الگوی ادراک و تفاهم در مغز، سبب کسب لذت شادی می شود. هرچه دامنه دانش بیشتر باشد، زمینه های زیادتری را می توان به آن اضافه نمود. وقتی فرزند شما عقاید و نظریات را به زبان خود بیان می کند، او آنها را به الگوی تفکر خود تبدیل می نماید.
 
استعدادهای ویژه را تشویق کنید
 اگر کودک به هنر علاقه مند است و تقریبا همه وقت خود را صرف آن می کند، یا عاشق آثار هنری بوده و خود به خلق آثار هنری می پردازد، تمام این علائق و فعالیت ها مفید هستند. البته تا جایی که به نمرات مدرسه و توانایی تحصیلی اش لطمه ای وارد نشود. در غیر اینصورت والدین باید دست به اقدام بزنند. برای یک دختر و پسر جوان این امکان وجود دارد که شانس موفقیت خود را در پی کسب چنین تجربه هایی از دست بدهند. نگذارید که این اتفاق برای فرزندان شما پیش بیاید. اگر والدین سعی نکنند علاقه ای را که کودک قبلا داشته از بین ببرند، بیشتر موفق خواهد شد. بگذارید که او علاقه خود را حفظ کند و در همان موقع او را تشویق کنید تا به موضوعات دیگر نیز علاقه مند گردد. مخصوصا به موضوعات درس مدرسه.

به جای اینکه نگران شوید درک کنید
کجا مشکل داشته؟ چه چیزی را نفهمیده؟ چه کار کنیم تا دوباره این اشتباهات را تکرار نکند؟ اگر بنا باشد که با دیدن فقط یک نمره بد نگران نشویم، خوب است که در مورد علت‌های آن به روشنی و فورا با کودک و درصورت لزوم با معلمش صحبت کنیم. زیرا اگر مشکلات را به حال خود رها کنیم، احتمال دارد که یا نسبت به کودک خیلی «سختگیر» شویم یا بیش از حد او را به حال خودش رها کنیم. «هیچ کاری نمی‌شه کرد»، «هر کار بکنی، هیچی از ریاضی سرش نمی‌شه»؛ این دو برخورد انگیزه کودک برای درس خواندن را به شدت از بین می‌برد.
 
از آموزگاران کمک بگیرید
نزدیکترین مرجع استفاده از افراد متخصص برای حل مشکلات یادگیری دانش آموزان، آموزگاران و مشاورینی هستند که در مدرسه با فرزند شما کار می کنند. با کمی نقشه و پیش بینی، این امکان را به دست خواهید آورد که بهترین کمک را از آنان بگیرید. در این راه منتظر پیش آمدن مشکل نشوید. باب آشنایی را باز کنید.

تنها در جاده پرسنگلاخ زندگی

 زنان سرپرست خانوار از جمله گروه های آسیب پذیر جامعه هستند که گاه عواملی چون طلاق، فوت، اعتیاد همسر، از کارافتادگی همسر و رها شدن توسط  مردان مهاجر یا بی مبالات، موجب آسیب پذیری این طیف وسیع از جامعه، می شود.

این گروه از زنان که با عنوان زنان سرپرست خانوار یا خودسرپرست در جامعه نامیده می شوند، با مسایل، مشکلات و موانع زیادی در زندگی مواجهند.

 توجه و بررسی همه جانبه و دقیق مسایل و مشکلات زنان سرپرست خانوار و ارایه راهکارهای درست و اصولی به منظور حمایت از آنها، از جمله وظایف نهادها و سازمان های خدمات اجتماعی در هر کشور است.

متاسفانه در جامعه ما، زندگی زنان پس از ترک شوهر (به دلیل فوت، طلاق و...) غالبا با ابهامات و مخاطراتی روبه روست؛ از جمله سرپرستی فرزندان بتنهایی و گاه بسختی، مشکلات اقتصادی، زندگی در تنهایی و همراه با افسردگی و ناامیدی، همچنین نگرش غلط جامعه نسبت به زنان مطلقه و بیوه در نبود همسرانشان، آنان را در روابط اجتماعی و حضور در اجتماع با مشکلات عدیده ای روبه رو می کند.

 با توجه به روند رو به افزایش شمار زنان سرپرست خانوار در سال های اخیر در نتیجه افزایش میزان طلاق در جامعه، لزوم توجه بیشتر به این قشر از افراد جامعه، ملموس تر است.

پس از پیروزی انقلاب، قانون اساسی بر تامین نیازهای افراد بی سرپرست و زنان سرپرست خانوار به عنوان اقشار آسیب پذیر جامعه تاکید کرده است.

 قانونگذار نظام اسلامی با توجه به اصل حفظ نهاد خانواده، اصل برقراری عدالت اجتماعی، اصل پیشگیری از مفاسد اجتماعی و اصل رعایت حقوق شهروندی موظف بوده است تا این گروه را زیر چتر حمایتی خود قرار دهد.

 از جانب دیگر مطابق با آموزه های مذهب تشیع، حاکمان حکومت اسلامی ملزم به بذل توجه ویژه در امور اقتصادی و اجتماعی افرادی هستند که از عهده مخارج خود بر نیامده و مشکلات بسیاری را متحمل می شوند.

از این رو، پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که زنان سرپرست خانوار به لحاظ پارامترهای جامعه شناختی، روان شناختی، اقتصادی و رفاهی چه وضعیتی دارند و تحلیل ثانویه بر این پارامترها، چه یافته هایی را بر می تابد؟ چه راهکارهایی را می توان جهت رویارویی زنان سرپرست خانوار با مسایل و مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی پیش رو ارایه داد؟

مروری بر پژوهش های انجام شده در زمینه مسایل و مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی زنان سرپرست خانوار نشان می دهد که در این زمینه پژوهش های معتبر بسیار محدود است.

گستره مسایل و مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ای که نهاد خانواده به خاطر حذف یا تضغیف حضور کارکردی مرد می پذیرد و تبعات ناشی از آن موضوعی است که در سال های اخیر بخشی از تلاش های پژوهشی و مطالعات علمی را به خود اختصاص داده است.

 در این قسمت از نوشتار، به بررسی ادبیات تجربی تحقیق پرداخته می شود؛ ادبیاتی که در قالب پایان نامه کارشناسی و کارشناسی ارشد، رساله دکتری و گزارش های تحقیقی به فراخور عنوان تحقیق، به شرح و تبیین مسایل زنان سرپرست خانوار می پردازد.

به طور کلی این تحقیقات را می توان به 2 دسته تقسیم کرد:

 دسته اول:

 پایان نامه های تحصیلی دانشجویان رشته های مرتبط با موضوع که عمدتا رشته خدمات اجتماعی و مددکاری است و دارای ویژگی های مشابهی هستند از جمله این که تمام این تحقیقات از نوع توصیفی هستند و به نتایج مشابهی نیز دست یافته اند.

 ویژگی های اجتماعی اقتصادی خانواده هایی که سرپرستی آنان با زنان است، وضع تحصیلات، اشتغال، درآمد، بهداشت و مسکن نامناسب است و ارتباط خویشاوندی ضعیفی دارند و عملکرد سازمان های حمایتی به علت کمبود منابع مالی و خدماتی در بهبود وضعیت این خانواده ها نیز چندان موفق نبوده اند.

 چند نمونه از این پایان نامه ها عبارتند از:

نتایج حاصله از پژوهشی با عنوان بررسی سیاست های اجتماعی پیرامون حقوق زنان مطلقه سرپرست خانوار توسط فاطمه قربانی در سال 1380، حاکی از آن است که ضعف قوانین در زمینه دسترسی زنان مطلقه به حقوقی که بعد از طلاق در قوانین حقوقی برای آنها در نظر گرفته شده است بخصوص در زمینه مهریه، اجرات المثل و نفقه برای نگهداری فرزندان، از جمله مسایل و مشکلات زنان سرپرست خانوار است.

پژوهش دیگر، در سال 1380 توسط فاطمه رضایی با عنوان بررسی مشکلات اقتصادی اجتماعی خانواده های زن سرپرست تحت پوشش بهزیستی شهرستان خمین انجام شده است. تحقیق حاضر با هدف دستیابی به اطلاعات لازم در رابطه با وضعیت اقتصادی اجتماعی خانواده های زن سرپرست جهت تقویت فعالیت های مربوط به این گروه خانواده ها انجام شده است. جامعه آماری 50 خانوار زن سرپرست 65 15 ساله تحت پوشش سازمان بهزیستی شهرستان خمین بوده است. روش تحقیق پیمایشی و اطلاعات به وسیله پرسشنامه استخراج شده و به نتایج زیر دست یافته است.

96 درصد دارای تحصیلات پایین هستند، 50 درصد زنان دارای مشاغل پایین هستند، 34 درصد مشاغل نیمه مهم، 16 درصد غیرشاغل، 64 درصد دارای درآمد پایین و 24 درصد فاقد درآمدند. 80 درصد خانواده ها دارای پایگاه اجتماعی اقتصادی متوسط و پایین هستند. 32 درصد علت سرپرستی زن فوت مرد، 22 درصد بیماری و از کارافتادگی، 18 درصد زندانی بودن مرد، 12 درصد طلاق و 16 درصد سایر موارد است. اکثر خانواده ها کمک های بهزیستی را کافی نمی دانند.

در پژوهشی که توسط عباس سالاری تاثیر فقدان پدر بر اختلالات رفتاری کودکان مقطع ابتدایی تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی شهر تهران در سال 1373 انجام شده، حاکی از آن است که مساله اساسی پی بردن به تاثیر فقدان پدر در اختلالات رفتاری کودکان فاقد پدر بوده و به مسایل دیگری چون جنس، سن کودک، میزان تحصیلات و سن مادر و فقدان پدر پرداخته است. نمونه پژوهش شامل 160 دختر و پسر تحت پوشش کمیته امداد بوده که از 4 منطقه 11، 15، 17 و 20 آموزش و پرورش به روش خوشه ای انتخاب شده است. از مجموعه 12 فرضیه، 4 فرضیه تایید و نتایج زیر استخراج شد:

هیچ یک از متغیرهای سن کودک، ترتیب تولد، سن و تحصیلات مادر با اختلالات رفتاری رابطه معناداری نداشت و حتی داشتن یا نداشتن پدر نیز بر کودکان تحت پوشش کمیته امداد تاثیر نداشت.

شرایط و اوضاع اقتصادی عامل اصلی است. مادران این کودکان که بار اصلی زندگی را به دوش می کشند، مانند سایر مادران، تعامل لازم را با کودکانشان ندارند. پدران کودکان واجد پدر نیز به علت نقایص و بیماری جسمی و روانی، حضورشان موثر نیست و مادران آنها به نوعی دچار افسردگی و نگرانی هستند و در نتیجه فرزندان آنها نیز دچار اختلالات روانی می شوند.

عمده ترین مشکلات زنان سرپرست خانواده مشکلات اقتصادی، ناآگاهی برای اداره امور اقتصادی خانواده، نگرش های منفی اجتماعی نسبت به زن سرپرست خانواده و نگرانی از آینده فرزندان است

 دسته دوم:

 تحقیقاتی هستند که عمدتا توسط مراکز پژوهشی، دولتی و دانشگاه ها انجام شده است: بررسی وضعیت زنان بیوه و بی سرپرست شهرستان اردبیل و ارزیابی عملکرد ادارات و ارگان های ذیربط در ارایه خدمات به آنها طرح تحقیقاتی است که توسط اعظم باقر زارع و همکارانش در سال 76 1375 انجام شده است.

 این طرح، در زمینه بررسی وضعیت زنان بیوه و بی سرپرست در شهر اردبیل به روش پیمایشی و از طریق ابزار پرسشنامه و همچنین با استفاده از روش تحقیق اسنادی و مطالعه پرونده های مربوط به افراد تحت پوشش سازمانی مربوطه با نمونه آماری 705 نفر از میان زنان بی سرپرست و بیوه تحت پوشش سازمان ها، 106 نفر از دختران و زنان ارجاع شده به مراکز مبارزه با مفاسد اجتماعی و 40 نفر از زنان بی سرپرست و بیوه که تحت پوشش هیچ کدام از سازمان ها نبودند در سطح شهر اردبیل انجام گرفته است و براساس نتایج تحقیق، مشکلات اجتماعی و رفاهی زنان بی سرپرست، میزان ارتکاب به جرایم و میزان برخورداری از خدمات امدادی رفاهی دولتی (سازمان های حمایتی) مورد مطالعه قرار گرفته و پیشنهادهایی به منظور بهبود بخشیدن به وضعیت زندگی زنان بیوه و بی سرپرست و همچنین راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب پذیری اجتماعی آنها ارایه شده است.

طرح حمایت از زنان فرهنگی شاغل سرپرست خانوار طرح دیگری است که توسط دفتر امور زنان آموزش و پرورش در سال 1380 انجام شده است. این طرح با هدف شناسایی و برطرف کردن موانع و مشکلات زنان شاغل فرهنگی سرپرست خانوار، جلب مشارکت و حمایت معاونت ها و سازمان های وابسته آموزش و پرورش در این زمینه، ارایه تسهیلات در بعد فرهنگی، اجتماعی، حقوقی، اقتصادی، بهداشتی و روانی، عاطفی به زنان شاغل فرهنگی سرپرست خانوار انجام شده است.

در این طرح زنان سرپرست خانوار را به 3 دسته تقسیم کرده اند:

1) زنان شاغل سرپرست: خانواده هایی که مرد به طور دایم غایب است و زن تنها سرپرست قانونی است و شامل همسر شهدا، زنان مطلقه و زنان بیوه می شود.

2) زنان شاغل بدسرپرست: خانواده هایی که زن به صورت رسمی سرپرست نیست و غالبا تحت تکفل مرد است ولی مرد از عهده اداره مخارج زندگی برنمی آید و شامل همسر فرد معتاد، همسر فرد زندانی و مفقود، همسر از کار افتاده و معلول، همسر فرد بیمار و همسر جانباز با درصد بالای جانبازی می شود.

3) زنان شاغل خودسرپرست: زنان سرپرست خانواری که هرگز ازدواج نکرده اند و شامل دختران مجرد که تنها زندگی می کنند و دختران مجردی که افرادی از خانواده (پدر، مادر، برادر، خواهر و...) را تحت تکفل خود دارند. از میان تمامی کارکنان آموزش و پرورش (348/065/1 نفر)، حدود 542/428 نفر زن هستند که از بین آنها 976/6 نفر زنان سرپرست خانواری هستند که قانونا سرپرستی فرزندان خویش را به عهده دارند و عایله مندی دریافت می کنند.

 بیشترین درصد زنان سرپرست خانوار، متعلق به استان های ایلام، چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد است. بیش از 50 درصد از زنان سرپرست خانوار فرهنگی، یک یا دو نفر را تحت تکفل دارند و حدود 90 درصد از آنها رسمی هستند. حدود 42 درصد از زنان سرپرست خانوار شاغل فرهنگی؛ دارای مدرک دیپلم، 13 درصد فوق دیپلم، 13 درصد لیسانس و درصد کمی فوق لیسانس و بالاتر و حدود 23 درصد نیز زیردیپلم هستند.

بررسی آسیب های روانی اجتماعی زنان سرپرست خانواده توسط زهره خسروی در سال 1380 انجام شده است. این بررسی به روش اسنادی انجام شده و ابتدا به مفهوم و نرخ زنان سرپرست خانواده پرداخته و سپس مشکلات روانی اجتماعی آنان را مورد بررسی قرار می دهد و در انتها به بررسی عواملی که می تواند فشار و آسیب های روانی اجتماعی را پیشگیری نماید یا کاهش دهد، می پردازد.

نتایج نشان می دهد عمده ترین مشکلات زنان سرپرست خانواده، مشکلات اقتصادی، ناآگاهی برای اداره امور اقتصادی خانواده، نگرش های منفی اجتماعی نسبت به زن سرپرست خانواده و نگرانی از آینده فرزندان است.

 در صورتی که زنان سرپرست خانواده از حمایت های اجتماعی مناسب برخوردار باشند، شیوه های مقابله مناسب را بیاموزند و دارای منبع کنترل درونی باشند، کمترین آسیب را متحمل می شوند.

بررسی میزان موفقیت طرح های خودکفایی و اشتغالزایی کمیته امداد امام خمینیره در ایجاد و تقویت فرصت های شغلی مناسب برای زنان سرپرست خانوار استان سمنان توسط قدرت الله دوست محمدی طی سال های 82 1381 انجام شده است. هدف این پژوهش، شناسایی میزان موفقیت طرح های خودکفایی و اشتغا لزایی کمیته امداد در ایجاد و تقویت فرصت های شغلی مناسب برای زنان سرپرست خانوار در استان بوده است.

جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته امداد که حداقل یک سال از طرح کمیته برای فعالیت های خودکفایی استفاده کرده اند.

نتایج به دست آمده از این تحقیق عبارت است از:

- اعطای وام های خودکفایی، فرصت های شغلی مناسبی را برای زنان سرپرست خانوار ایجاد کرده است.

- بیشترین کمک از طریق اعطای وام برای خرید مواد اولیه برای نیاز شغلی بوده است.

- ارایه آموزش های فنی و حرفه ای از سوی کمیته امداد در ایجاد و تقویت فرصت های شغلی مناسب برای زنان سرپرست خانوار موثر بوده است.

- برگزاری کارگاه های آموزشی و تولیدی در ایجاد و تقویت فرصت های شغلی برای زنان سرپرست خانوار، بسیار موثر واقع شده است.

- همچنین اعطای وام برای تامین فضای خودکفایی در ایجاد و تقویت فرصت های شغلی برای زنان سرپرست خانوار موثر بوده است.